meester Henk - LESSEN
 
(Advertentie)
(Advertentie)
Johannes Paulus I - een zeer geliefde paus (maar heel kort)
Johannes Paulus II (koos deze naam vanwege z'n voorganger)
(Advertentie)

  • In totaal waren er 307 pausen, van wie:
    • 265 door de Katholieke Kerk erkende,
    • 32 tegenpausen in Rome, 2 in Pisa en 5 in Avignon,
    • 3 wier legitimiteit omstreden is.
  • De meest voorkomende naam is Johannes (26 maal tot XXIII en tweemaal in de combinatie Johannes Paulus), waarbij VIII en XXIII dubbel voorkomen (rechtmatige en tegenpaus), XVI slechts door een tegenpaus werd gevoerd en XX niet voorkomt. De tweede plaats delen de namen Gregorius en Benedictus (beide 18 maal tot XVI), gevolgd door Clemens (17 maal tot XIV) op de derde plaats.
  • Het kortste pontificaat was dat van Urbanus VII, met dertien dagen in 1590. Tot het schrappen van Stefanus (II) in 1961 gold diens pontificaat met drie dagen als kortste.
  • Het langste pontificaat was dat van Petrus, die volgens de historische bronnen 34 of 37 jaar heeft geregeerd. Mensen die Petrus niet als paus meerekenen beschouwen het pontificaat van Pius IX, met 31 jaar, 7 maanden en 23 dagen van 1846 tot 1878, als langste.

Paus Benedictus XVI, die maandag zijn aftreden aankondigde, heeft 3 maanden geleden een nieuwe pacemaker gekregen. De operatie werd geheimgehouden. De paus hoefde zijn agenda niet om te gooien en sprak de dag erna de gelovigen toe in het zondagse angelusgebed.

(Advertentie)

De paus blijft in zijn ambt tot aan zijn overlijden. In theorie mag hij zijn ambt zelf neerleggen als hij dat wenst maar dit is in de praktijk bijna nooit voorgekomen. Paus Benedictus XVI heeft bekend gemaakt dit op 28 februari 2013 om 8 uur 's avonds te doen. Hij is de vijfde paus die bij leven terugtreedt en de tweede paus die dit vrijwillig doet. Paus Celestinus V trad in 1294 net als paus Benedictus XVI vrijwillig terug. Paus Gregorius XII werd in 1415 gedwongen om terug te treden.

Na de dood van de paus is de Heilige Stoel vacant;

Binnen 15 tot 20 dagen komt het Heilig College van kardinalen te Rome samen voor de start van een conclaaf. Een maximum van 120 kardinalen jonger dan 80 jaar is vereist voor zo'n conclaaf. Een conclaaf is geheim en daarom zijn de kardinalen, tótdat een nieuwe paus gekozen is, afgesloten van de buitenwereld.

Waarschijnlijk is dat een van de kardinalen (maar elke gedoopte katholieke man komt kerkjuridisch gesproken in aanmerking, op voorwaarde dat hij direct na het aannemen van de verkiezing tot bisschop wordt gewijd) aanwezig in de Sixtijnse Kapel paus zal worden. Deze procedure is beschreven onder het artikel conclaaf.

De kandidaat moet in beginsel een tweederdemeerderheid hebben. Het kardinaalscollege kan echter na de 30e stemronde besluiten om de paus bij gewone meerderheid te kiezen. De pasgekozen paus wordt dan gevraagd door de kardinaal-deken (voorzitter) of anders de oudste kardinaal namens alle kardinalen:

"Aanvaardt Gij?" 

Vanaf dat de gekozen kardinaal bevestigd heeft, bezit deze de macht van bisschop van Rome. Daarna vraagt de kardinaal aan de nieuwe paus;

"Hoe wil je genoemd worden?" 

De paus zegt dan zijn nieuwe naam, zoals een kloosternaam. De kardinalen feliciteren de nieuwe paus, die naar de zaal van de Tranen wordt geleid, daar krijgt hij zijn nieuwe witte toga. Vervolgens wordt hij op het balkon van de Sint-Pieter getoond aan de wachtende menigte.

Het woord conclaaf komt van het Latijnse cum clave (met de sleutel). Daarmee wordt aangeduid dat de stemming achter gesloten deuren plaatsheeft. De conclaves worden tegenwoordig altijd gehouden in de Sixtijnse Kapel.

Paus Paulus VI bepaalde in 1975 dat er hooguit 120 kardinalen aan het conclaaf mogen deelnemen. Bovendien mogen zij niet ouder dan 80 jaar zijn, wat betekent dat de 85-jarige Benedictus XVI niet mag meestemmen over zijn opvolging.

(Advertentie)
infographic verkiezing nieuwe paus (vergoten)
(Advertentie)
(Advertentie)

Vaticaanstad  is de kleinste onafhankelijke staat ter wereld. Het grondgebied van dit land wordt geheel omsloten door de stad Rome, waardoor het een enclave binnen Italië is.

Staatshoofd van Vaticaanstad is de paus, die zijn officiële residentie heeft in het Apostolisch Paleis.

Het dwergstaatje is in 1929 ontstaan als gevolg van het Verdrag van Lateranen dat door paus Pius XI en Mussolini werd ondertekend. Daarin werd nadrukkelijk opgenomen dat het een nieuw gecreëerde staat is.

Vaticaanstad is geen lid van de Europese Unie, maar neemt wel deel aan diverse internationale organisaties. Het staat sinds 1984 op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

  • Wat vind je : is het Vaticaan een democratie, een dictatuur of nog iets anders ? Waarom vind je dat ?

  • Het katholicisme is wijd en zijd verbreid : van Europa tot Afrika en Zuid-Amerika. Hoe zou dat komen ?

  • Vroeger was iedereen katholiek. Door wie is daar verandering in gekomen ? Tot welke oorlog heeft dat in Nederland geleid ?
  • Hoe heette de strenge geloofsvervolging door de katholieke kerk gehouden ?

Een film die zich in het Vaticaan afspeelt na dood paus (fic