Het KNMI geeft een code rood of weeralarm af wanneer de weersituatie gevaar oplevert en aanleiding kan geven tot grote overlast of 'ontwrichting van de samenleving'.

Het KNMI kent in totaal drie soorten waarschuwingen, die afgegeven kunnen worden vanwege de weersomstandigen, zoals harde windstoten of onweer. Oplopend in zwaarte zijn dit de drie waarschuwingen:

Waarschuwing voor gevaarlijk weer (code geel):

Activiteiten die van het weer afhangen kunnen hinder ondervinden. Watersporters bijvoorbeeld moeten dan extra opletten.

* Deze waarschuwing wordt afgegeven als windstoten worden verwacht harder dan 75 kilometer per uur. Vanaf 48 uur van tevoren kan deze waarschuwing worden afgegeven.

Waarschuwing extreem weer (code oranje):

De extreme weersomstandigheden zorgen voor gevaar voor iedereen die buiten is.

* In de zomer wordt code oranje afgegeven als windstoten boven de 100 kilometer per uur worden verwacht ('s winters pas bij 120 per uur). Dat kan vanaf 24 uur van tevoren.

Weeralarm (code rood):

Er is sprake van extreem gevaar voor iedereen die buiten is. 

* Een weeralarm wordt afgegeven als het voor meer dan 90 procent zeker is dat de verwachting van code oranje uitkomt en dat er ook ernstige overlast zal zijn. Verder zijn de criteria niet anders dan die van code oranje. Een weeralarm wordt nooit eerder dan 12 uur van tevoren afgegeven.

Deze drie waarschuwingen kunnen worden afgegeven voor harde wind, gladheid, onweer en regen. Voor mist, waterhozen en regen gaat het KNMI nooit verder dan code geel. Alle waarschuwingen worden afgegeven per provincie.

Waar de wind vandaan komt bepaalt voor een groot deel wat voor weer het wordt.

Laten we eens kijken naar verschillende winden in een paar seizoenen:

Noordenwind --> is "altijd" een "koude"wind. In de zomer zeggen we dan dat het koeler wordt en in de winter koud ! Deze wind neemt vocht mee. In de zomer kan dat juist lekker zijn, maar in de winter betekent dat vaak neerslag in de vorm van sneeuw(regen). Wel vriest het daarbij (hard)

Zuidenwind --> Is meestal een "warme"" wind. In de zomer noemen we dat warm, in de winter zacht. De wind komt over land is daardoor meestal "droog". Je zult dus, vooral in de winter, niet op neerslag (sneeuw bijv. ) hoeven te rekenen.

Oostenwind --> In de zomer is dat meestal een warme tot hete wind. Hij komt van over land en is dus droog. Gevaarlijk ! Bos/heidebranden en oververhiting bij mens en dier.

In de winter is het juist een heel koude wind, maar wél droog. Het gaat (hard) vriezen met weinig neerslag.

Westenwind : Is meestal een koele('s zomers) /zachte ('s winters) wind, omdat hij over zee waait (wat een vrij constante temperatuur heeft). Daar neemt hij ook vocht op.

De luchtdruk wordt gemeten met :

• barometer --> de "ouderwetse doen dat in mBar. De moderne in hPa (hectoPascal)
• kwikbuis --> 1 Bar = 75cm kwikdruk

De temperatuur aan het aardoppervlak loopt op onder invloed van de zonnestraling (1). De warmere lucht zet uit en stijgt op (2). Op een gegeven moment kan de lucht niet meer verder omhoog en wordt gedwongen om zijwaarts uit te stromen (3). Dat betekent, dat er minder lucht in de luchtkolom aanwezig zal zijn. Hierdoor neemt de luchtdruk aan het aardoppervlak af (4): hier ontstaat een lagedrukgebied (aangeduid met de letter L).

Zoals gezegd, stroomt de lucht op grotere hoogte in zijwaartse richting weg. Daar waar die lucht naar toestroomt (5) komt er méér lucht dan eerst het geval was. Aan de grond) drukt er meer lucht op het aardoppervlak. Er is dus een hogedrukgebied (H) ontstaan (6).

De natuur streeft altijd naar evenwicht. Als op een bepaalde plaats ergens teveel van is (water, lucht, of iets anders) zal er verplaatsing optreden naar gebieden waar tekort is. Dat gebeurt nu ook: aan de grond stroomt de lucht van het hogedrukgebied naar het lagedrukgebied (7). Deze verplaatsing van lucht is niets anders dan wind.

Hoe belangrijk de windrichting is, blijkt uit de, op het laatst moment afgelaste Elfstedentocht van 2012 . Wil je daar meer over weten, kijk dan op mijn wintersport site.

• info

Misschien weet je dat er eens in de zoveel jaren een "Elfstedentocht" wordt verreden. De omstandigheden moeten dan een tijdje optimaal zijn.

Dat wil zeggen dat het ijs voldoende dik kan worden

(In 2012 gebeurde dat bijna, maar een stukje ijs was niet voldoende dik) ener moet weinig (of geen)sneeuw gevallen zijn.

• vraag

Uit welke hoek moet de wind gedurende een tijdje waaien om zo optimaal mogelijke omstandigheden te creëren ?